بیش از یک سال می‌شود که قیمت محصولات معدنی و وضعیت بازارهای جهانی به حد هشدار دهنده‌ای رسیده است. در حقیقت پس از سال ۲۰۱۱م که بهترین شرایط برای معدنکاران و شرکت‌های معدنی سراسر جهان بود، رشد قابل توجهی در این حوزه مشاهده نشده و روز به روز اوضاع فعالان این حوزه دشوارتر شده است.
شرکت‌های معدنی برای مقاومت در برابر این شرایط سخت به سیاست‌های مختلفی متوسل شده‌اند. اقداماتی مانند تعدیل نیرو، کاهش تولید، استفاده از فناوری‌های جدیدتر و افزایش بهره‌وری برخی از راهکارهای آنها بوده است. با این حال، همواره تعدیل کارکنان از آن دسته سیاست‌هایی بوده که انتقادات زیادی را متوجه شرکت‌ها کرده است. اما اجتناب از آن امکانپذیر نیست و اکنون مشاهده می‌شود که دامنه این استراتژی به شرکت‌های مرتبط با معادن و تولیدکننده تجهیزات و ماشین‌های معدنی هم کشیده شده است.
«کاترپیلار» یکی از نخستین شرکت‌های بین‌المللی تولیدکننده تجهیزات و ماشین‌های معدنی است که اقدام به تعدیل کارکنان خود و کاهش تولیداتش کرده است. این شرکت به تازگی اعلام کرده که تعداد کارکنان اخراجی آن به ۵ هزار نفر خواهد رسید و این تولیدکننده تجهیزات و ماشین‌های ساختمانی و معدنی مجبور است هزینه‌هایش را کاهش دهد. زمانی که بازار معادن جهان رونق داشت، چنین اقدامی به هیچ وجه قابل تصور نبود اما اکنون بازارها در رکود به سر می‌برند.
بنا به گزارش روزنامه گاردین، بیشتر این تعدیل‌ها در سال جاری میلادی و در بخش‌های کارکنان حقوق‌بگیر و مدیریتی انجام خواهد شد. این شرکت که در شهر پیوریای ایالت ایلینوی امریکا قرار دارد، گفته است که کاهش نیروی انسانی ممکن است تا سال ۲۰۱۸م ادامه یابد و با توجه به سکون بازار معدنی جهان به ۱۰ هزار نفر هم برسد. تعداد کارکنان این شرکت بیش از ۱۲۶ هزار نفر در سراسر جهان است.
کاترپیلار همچنین برآورد خود را از درآمدهای سال‌جاری خود کاهش داده است. این شرکت انتظار دارد که درآمدهای پیش‌بینی شده با یک میلیارد دلار کاهش نسبت به تخمین قبلی به ۴۸ میلیارد دلار برسد. بنابر این گزارش، کاهش درآمدها در سال‌های آینده هم ادامه خواهد یافت و در سال ۲۰۱۶م با ۵ درصد افت مواجه خواهد شد. این شرکت امریکایی اعلام کرده که با شرایط دشواری در بخش‌های کلیدی بازار مانند معدن و انرژی مواجه است.
مدیر عامل کاترپیلار، داگ اوبرهلمن در جایی اظهار کرده بود: «ما به طور همزمان با شرایط دشوار بازار در نواحی جغرافیایی کلیدی و حوزه‌های اقتصادی با اولویت مواجه هستیم که از آن جمله می‌توان به بخش معدن و انرژی اشاره کرد. در حالی که تاکنون هم برای انطباق خود با شرایط این بازارها، تغییرات زیادی را متحمل شده‌ایم، اکنون باید تصمیمات سرنوشت‌ساز بیشتری بگیریم. تغییرات انجام‌شده کوچک نبوده‌اند اما می‌توانم با اطمینان بگویم که با بهبود تقاضا و شرایط بازار، کاترپیلار وضعیت بهتری برای وفق دادن خود با شرایط جدید خواهد داشت. »
شروع مرحله‌ای جدید برای ماشین‌سازها
زمانی که کل معادن جهان در رکود هستند و با مشکلات پایین بودن قیمت‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند، سرایت شرایط دشوار بازار به تولیدکنندگان تجهیزات و ماشین‌های معدنی جهان، دور از انتظار نیست. این سخن را دبیر انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان ماشین‌های سنگین معدنی، ساختمانی و راهسازی در گفت‌وگو با صمت عنوان کرد.
عبدالرضا صالحی ادامه داد: کاترپیلار یکی از نخستین شرکت‌های سازنده ماشین‌های معدنی است که اقدام به تعدیل نیروی کار کرده است. اما نمی‌توان انتظار داشت که دیگر رقبای آن و تولیدکنندگان ماشین‌های سنگین هم این سیاست را در پیش بگیرند. کاترپیلار به این دلیل مجبور است که پیش از دیگر شرکت‌ها اقدام به کاهش هزینه‌هایش کند که ارتباط بیشتری با بخش معدن دارد. بیشترین تولیدات این شرکت را ماشین‌های معدنی تشکیل می‌دهند و سهم ماشین‌های راهسازی و شهرسازی در سبد تولیدی آن بسیار کمتر است. با این حال، تمامی شرکت‌های معدنی جهان با مشکلات خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند و به دلیل کاهش تقاضای آنها ممکن است بقیه شرکت‌های تولیدکننده ماشین‌های مورد نیاز آنها هم به اقدامی مشابه با کاترپیلار دست بزنند. وی در پاسخ به این سوال که آینده تولیدکنندگان ماشین‌های سنگین معدنی چه خواهد شد و آیا می‌توان انتظار کاهش قیمت در تولیدات آنها را داشت یا خیر، گفت: «عرضه و تقاضای بازار مشخص می‌کند که قیمت‌ها به کدام سمت حرکت خواهند کرد. در حال حاضر، وضعیت معادن جهان چندان مطلوب نیست و در نتیجه آن، تقاضا برای ماشین‌های معدنی هم بسیار پایین است. دوره کنونی، شرایط برهه زمانی گذشته را ندارد که موجب رونق بازارهای معدنی و صنایع وابسته آن (از جمله تولید ماشین‌های سنگین معدنی) شد.
در سال‌هایی که قیمت محصولات معدنی روند صعودی در پیش گرفته بود و موجب رونق معادن و صنایع معدنی هم شده بود، در کشورهای مختلف سرمایه‌گذاری‌های سنگینی انجام شده بود که تقاضا برای محصولات مختلف را هم افزایش داده بود. به عنوان مثال در آن زمان، در ایران پروژه مسکن مهر پیگیری می‌شد و در چین هم یک طرح بزرگ مسکونی مشابه در حال انجام بود. »
دبیر انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان ماشین‌های سنگین تصریح کرد: انجام چنین پروژه‌های بزرگی که موجب تزریق منابع مالی بسیار به جوامع و افزایش تقاضا می‌شد، شرایط تمام معدنکاران جهان را بهبود بخشید و محصولات مختلفی مانند فولاد، مس، سنگ، سیمان، سرامیک و... روند بهبود را طی کردند. با این حال، بازار کنونی جهان در رکود به سر می‌برد و نمی‌توان انتظار داشت که در کوتاه‌مدت تغییر قابل توجهی ایجاد شود. به همین دلیل است که شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات و ماشین‌های معدنی هم در حال تغییر سیاست‌های خود هستند و هزینه‌های‌شان را کاهش می‌دهند. صالحی در پایان از انتظار خود برای مشاهده تغییراتی در حوزه‌های فعالیت شرکت‌های بزرگ سازنده ماشین‌های معدنی جهان صحبت کرد. به گفته وی، با توجه به آنکه تقاضای جهانی کم شده و بسیاری از فعالان اقتصادی هم به سمت سرمایه‌گذاری در طرح‌های با فناوری سطح بالا حرکت کرده‌اند، پیش‌بینی می‌شود که سازندگان ماشین‌های معدنی هم تصمیم جدیدی بگیرند. ممکن است کاترپیلار علاوه بر تعدیل کارکنان خود اقدام به تولید بیشتر ماشین‌های نوع دیگری (به جای ماشین‌های معدنی) کند یا اینکه به طور کلی، فعالیت خود را در تولید ماشین‌های سنگین کم کرده و در حوزه‌های دیگر اقتصادی فعالیت کند.
http://www.smtnews.ir/mine/mines-international/13782